BMTning O'zbekistonda barqaror rivojlanish maqsadlari bo'yicha yangi doiraviy hamkorlik dasturi.

Birlashgan millatlar tashkilotining hamkorlik doirasi dasturi 2030 yilgacha barqaror rivojlanish kun tartibini amalga oshirishni qo'llab-quvvatlash uchun BMTning mamlakat miqyosidagi rivojlanish tadbirlarini rejalashtirish va amalga oshirish uchun asosiy hujjatdir.
2024-yil iyun oyida BMTning O‘zbekistondagi mamlakat guruhi 2026–2030 yillarga mo‘ljallangan BMTning yangi doiraviy hamkorlik dasturini ishlab chiqishga kirishdi. Birlashgan Millatlar Tashkilotining Hamkorlikning yangi doiraviy hamkorlik dasturini BMTning joriy hamkorlik dasturidan (2021-2025) olingan muvaffaqiyatlar va saboqlarga asoslanadi. Shunday qilib, jarayon BMTning joriy doiraviy dasturini yakuniy baholash bilan boshlandi, so'ngra yangi doiraviy dasturi uchun analitik asos sifatida umumiy mamlakat tahlilini (CCA) tayyorlash boshlandi. Ikkala hisobot ham BMT veb-saytida e'lon qilingan:

Baholash hisoboti: https://uzbekistan.un.org/en/288619-evaluation-united-nations-sustainble-development-cooperation-framework-unsdcf-uzbekistan
Mamlakat tahlili: https://uzbekistan.un.org/uz/288273-common-country-analysis

Uchrashuvda “ISHONCH VA HAYOT” RNNT OBYaSh/AZG va ularning Oʻzbekistondagi yaqinlari jamoat birlashmasi Sergey Uchaev (boshqaruv raisi) va Evgeniya Korotkova (xotin-qizlar yoʻnalishi va genderga yoʻnaltirilgan dasturlar koordinatori) BMT va Oʻzbekiston oʻrtasidagi hamkorlikning yangi doiraviy dasturi boʻyicha takliflarini taqdim etdilar.
BMTning 2026–2030 yillarga mo‘ljallangan hamkorlikning yangi doirasiga Barqaror rivojlanish maqsadlari (BRM) kontekstida OIV bilan bog‘liq muammolarni kiritish zarurligini ta’kidlab. BRM 3 (Salomatlik va farovonlik), BRM 5 (Gender tengligi) va BRM 10 (Tengsizliklarni kamaytirish)ga alohida e'tibor qaratildi.

“ISHONCH VA HAYOT” RNNTning asosiy takliflari:

1. “Tengdoshlar maslahatlashuvi” modelining oliy ta’lim dasturiga kiritish.
   OIV bo'yicha xizmatlarni ko'rsatish tizimidagi muhim bo'g'in sifatida, shu jumladan test, davolash va mijozlarni qo'llab-quvvatlash tizimida tengdosh maslahatchisi maqomini tartibga solish darajasida mustahkamlash.
   Tibbiy-ijtimoiy muassasalar va fuqarolik jamiyati tashkilotlari negizida tengdosh maslahatchilarni tayyorlash, attestatsiyadan o‘tkazish va faoliyatini moliyalashtirish davlat dasturini ishlab chiqish va amalga oshirish.
   Diagnostika va davolashda yordam berishdan boshlab, mijozlarni qo'llab-quvvatlash tizimining majburiy elementi sifatida Tengdosh maslahatchilarni OITSga qarshi kurashish markazlari va klinikalariga integratsiyalash.
   Uzoq muddatli barqarorlikni ta'minlash uchun Davlat dasturlari orqali tengdosh maslahatchi bo'yicha lavozimlarini moliyalashtirishni ta'minlash.
2. OIVga qarshi stigma va diskriminatsiyani kamaytirish
   OIV bilan kasallangan odamlarga nisbatan kamsituvchi me'yorlarni (masalan, ishga joylashish va ta'lim olishdagi to'siqlarni) bartaraf etish uchun qonunchilik va me'yoriy hujjatlarga o'zgartirishlar kiritish.
   Davlat organlari (shifokorlar, Ichki ishlar vazirligining ichki ishlar organlari, ijtimoiy xizmatlar xodimlari) uchun OIV bilan yashayotgan shaxslarni kamsitish va huquqlarini hurmat qilish masalalari bo'yicha o'quv dasturlarini o'tkazish.
   Milliy hisobotlarga va Inson huquqlari bo'yicha dasturlarga OIV infektsiyasi huquqlarining buzilishi monitoringini kiritish.
3. Gender tengligi va OIV bilan yashayotgan ayollar huquqlarini himoya qilish.
   OIV bilan yashayotgan ayollarni qo‘llab-quvvatlashning ixtisoslashtirilgan dasturlarini, jumladan, genderga asoslangan zo‘ravonlikdan va reproduktiv salomatlikdan himoya qilish xizmatlarini ishlab chiqish va amalga oshirish.
   OIV bilan yashayotgan ayollarning reproduktiv huquqlarini himoya qilishni kuchaytirish, shu jumladan xavfsiz tug'ish, kontratseptsiya va sun'iy urug'lantirishni uchun kamsitmasdan (diskriminatsiyasiz) imkoniyat yaratish.
   Genderga oid zo'ravonlikning oldini olish va ayollarni himoya qilish dasturlariga OIV bilan bog'liq muammolarni integratsiyalash.
   OIV dasturlarini jamoat kuchlari asosida monitoring qilish va baholashni o'z ichiga oladi.
   O‘zbekistonda OBYaSh/AZG vakili bo‘lgan nodavlat notijorat tashkilotlari/fuqarolik jamiyatlarni (ta’sirda bo’lgan guruhlarning o‘zlari) “Yo‘l xaritasi” va BMTning 2025-2030 yillarga mo‘ljallangan doiraviy hamkorlik dasturi ko‘rsatkichlari ijrosini monitoring qilish va baholashga jalb etish.
   O‘zbekistonda BMTning doiraviy hamkorlik dasturini amalga oshirish bo‘yicha “Yo‘l xaritasi”ni amalga oshirishda NNTlar uchun kichik grantlar ajratish imkoniyatlarini ko‘rib chiqish.
   BMT doiraviy hamkorlik dasturining “Yo‘l xaritasi”ni amalga oshirishga NNTlarni qo‘shish.

“ISHONCH VA HAYOT” RNNT OBYaSh/AZG huquqlarini himoya qilish, fuqarolik jamiyati va jamoat tashkilotlarini rivojlantirishga qaratilgan OIVga qarshi kurash bo'yicha strategik tashabbuslarda faol ishtirok etishda davom etadi.